Cữ ăn của trẻ sơ sinh luôn là mối quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh, đặc biệt là những người lần đầu làm mẹ. Số lần ăn, lượng sữa trong mỗi cữ ăn của mỗi bé sẽ thay đổi tùy thuộc vào nhu cầu của bé. Hiểu rõ nhu cầu của bé trong từng giai đoạn phát triển, mẹ có thể chủ động cung cấp cho bé đủ lượng sữa cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh và toàn diện, tránh tình trạng thấp còi và chậm phát triển.

Vì sao nên cho bé bú sữa mẹ?
Các chuyên gia khuyến cáo mẹ nên nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong khoảng thời gian đầu sau sinh vì đây là nguồn dưỡng chất hoàn hảo nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh. Trong thành phần của sữa mẹ có chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết với một tỷ lệ phù hợp, bao gồm đạm, đường, mỡ, vitamin, năng lượng và muối khoáng. Các chất dinh dưỡng này hoàn toàn thích hợp với khả năng hấp thụ của trẻ sơ sinh, giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất và trí não, phòng tránh nguy cơ mắc bệnh béo bì và các bệnh mạn tính (tiểu đường, tim mạch, huyết áp,…).
Hơn nữa, trong sữa mẹ chứa một lượng lớn kháng khuẩn và lợi khuẩn, giúp tăng cường hệ miễn dịch, ngăn ngừa các bệnh do vi khuẩn gây ra, đặc biệt là tiêu chảy và viêm đường hô hấp. Theo nghiên cứu từ dự án Alive & Thrive vào năm 2010 tại 15 tỉnh và thành phố tại Việt Nam đã chỉ ra: Trẻ được nuôi bằng sữa mẹ hoàn toàn có nguy cơ bị tiêu chảy (chỉ 5,7%) thấp hơn so với trẻ được nuôi bằng cách kết hợp sữa mẹ và các loại đồ uống khác.

Cữ ăn của trẻ sơ sinh theo tuần tuổi
Mỗi trẻ sơ sinh sẽ có nhu cầu khác nhau về lượng sữa, cữ sữa. Do đó, khá khó để xác định số lượng sữa bé cần bú trong mỗi cữ sữa trên một thước đo cụ thể.
1. Lượng sữa cho bé 24h sau sinh
Hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh rất yếu, tuy nhiên, bé vẫn cần cung cấp năng lượng cho các cơ quan trong cơ thể hoạt động. Do đó, trong khoảng 24h sau sinh, bé bú mẹ khá nhiều lần, khoảng 8 lần, mỗi lần cách nhau từ 1 đến 3 giờ, khoảng 7 đến 15ml một cữ và có thể đi ngoài khoảng 3 lần. Điều này không chỉ sẽ giúp bé luyện tập bú và nuốt tốt hơn mà còn giúp mẹ tăng sản xuất sữa.
Mẹ nên cho bé bú sau sinh càng sớm càng tốt, thường là trong khoảng 1-2 giờ sau sinh và sau thời điểm này, bé có thể thường xuyên chìm vào giấc ngủ khiến việc ngậm bầu vú lần đầu trở nên khó khăn hơn.
2. Số cữ bú của bé sơ sinh từ 0 – 1 tháng tuổi
Trong khoảng thời gian trẻ sơ sinh từ 0 đến 1 tháng tuổi, trẻ sẽ cần bú từ 8 đến 12 cữ mỗi ngày, mỗi cữ cách nhau khoảng 2 đến 3 giờ. Trong một số trường hợp, trẻ có thể bú tối đa đến 15 cữ một ngày, mỗi cữ cách nhau 1,5 giờ. Trong trường hợp trẻ không tự thức dậy để bú trong những tuần đầu tiên, bạn nên đánh thức bé và cho bé bú đúng giờ để tạo thói quen cho bé.
Thời gian mỗi lần bú của bé sẽ dao động trong khoảng 10 đến 20 phút. Tuy nhiên, một số bé có thể mân mê bầu ngực và kéo dài thời gian hơn bình thường, bạn cần đảm bảo bé đã thực sự mút và nuốt sữa trong đúng khoảng thời gian tối thiểu trên và đổi bầu vú cho bé trong khoảng 10 phút để đảm bảo lượng dinh dưỡng cho bé.
3. Bé từ 2 tháng tuổi bú 6 – 8 cữ/ngày
Khi bé đã được 2 tháng tuổi, tốc độ bú của bé sẽ nhanh hơn, thời gian bú có thể ngắn hơn, và số cữ bú có thể giảm xuống, khoảng 6-8 cữ/ngày. Mỗi cữ bú, bé có thể tiêu thụ từ 118 đến 148ml và cách nhau 2-3 giờ.
4. Cữ bú cho bé từ 3 – 5 tháng tuổi ti sữa mẹ
Sau khoảng 3 tháng kể từ khi chào đời, lượng sữa cho mỗi lần bú sẽ dao động khoảng 120-210ml, 177ml sau 4 tháng và 236ml sau 5 tháng. Số cữ bú trong ngày của bé sẽ giảm xuống còn 5-6 cữ/ngày và thời gian cách nhau giữa mỗi cữ cũng lâu hơn: 3-4 giờ một cữ.
Đặc biệt, sau khoảng 4 tháng, trong trường hợp bắt buộc, mẹ có thể bắt đầu tập cho bé ăn dặm hay dùng một số sữa ngoài để bổ sung dưỡng chất cho bé.
5. Số cữ bú trong ngày của bé 6 – 12 tháng tuổi
Khoảng thời gian từ 6 đến 12 tháng là giai đoạn bé phát triển nhanh và rõ rệt nhất. Khi bé trong 6 tháng tuổi, số cữ bú sẽ giảm xuống còn khoảng 5 cữ/ngày và lượng sữa cho mỗi cữ bú sẽ tăng lên, có thể trên 210ml/lần. Và khi bé từ 7 đến 12 tháng tuổi, số cữ bú mỗi ngày chỉ còn khoảng 3-4 cữ/ngày và lượng sữa cho mỗi lần lên đến 240ml/lần, xen kẽ 2-3 cữ ăn dặm.
Lúc này, mẹ nên tham khảo và kết hợp bổ sung chế độ dinh dưỡng khoa học cho bé để cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho quá trình phát triển của bé. Một lưu ý nhỏ khi mẹ muốn cho con sử dụng các loại thức ăn đặc, mẹ nên cho con bú trước. Điều này sẽ giúp bé giảm nguy cơ mắc các vấn đề về hệ tiêu hóa, đặc biệt là tiêu chảy.
Dấu hiệu nhận biết bé chưa ăn đủ
Đối với những phụ nữ lần đầu làm mẹ, thật khó để nhận biết khi nào cần cho bé bú hay bé bú đã no chưa. Dưới đây là một số dấu hiệu bé thông báo với mẹ rằng: bé yêu đang đói hay chưa bú đủ, giúp mẹ điều chỉnh lượng sữa phù hợp cho trẻ sơ sinh hoặc cần tham khảo ý kiến bác sĩ:
- Nước tiểu của bé có màu sẫm hơn hoặc màu cam;
- Bé quấy khóc ngay khi sau khi vừa cho ăn xong;
- Bé có xu hướng muốn đi ngủ hơn bú mẹ;
- Bé ít đi ngoài hơn bình thường;
- Bé thường xuyên di chuyển môi;
- Bé trở thường xuyên tạo âm thanh gây chú ý cho mẹ khi đói;
- Bé có các hành động lắc đầu, lắc chân hay đưa chân lên;
- Thường xuyên nghiêng đầu về phía ngực của mẹ khi được ôm;
- Bé thè lưỡi và thường xuyên mút tay.
Dấu hiệu nhận biết bé đã bú đủ
Cũng tương tự như khi bé đói, mẹ cũng cần chú ý đến các dấu hiệu khi bé đã bú đủ như:
- Bé cảm thấy no và đẩy bầu ngực của mẹ hay bình sữa ra xa;
- Bé ngủ thiếp đi khi đang bú;
- Bé lắc đầu, ngậm miệng lại, mím môi và không muốn ăn thêm;
- Số lượng tã phải thay mỗi ngày nhiều hơn: 1-2 chiếc/ ngày trong vài ngày đầu sau sinh và sau đó, tăng lên đến 5-8 chiếc/ngày, đi tiêu 2-5 lần/ngày.
- Cân nặng tăng lên một cách ổn định: Bé tăng khoảng 100-200g/tuần trong 2 tuần đầu sau sinh cho đến tháng thứ 6,và tăng khoảng 85-150g/tuần từ tháng thứ 6 – 18;
- Bé trở nên lanh lợi, vui vẻ và năng động hơn, thể hiện sự hài lòng.
Lưu ý khi các mẹ cho bé bú
Hầu hết tất cả mẹ đều mong muốn con mình có đủ chất dinh dưỡng để phát triển, bé phát triển nhanh chóng, khỏe mạnh, bụ bẫm, ăn giỏi, ăn khỏe. Tuy nhiên, bên cạnh các dấu hiệu cho biết bé bú đã no hay chưa, khi cho bé bú, mẹ cần lưu ý một số điều sau để tránh khiến con bị khó chịu, áp lực dẫn đến buồn bã, chán ăn:
- Không ép bé bú theo giờ định sẵn: Việc này sẽ vô tình tạo cho bé một áp lực và cảm thấy chán nản mỗi khi bú vì có thể tại thời điểm đó, bé không đói và không muốn bú. Thay vào đó, mẹ chỉ nên cho bé bú khi bé có những dấu hiệu thông báo bé muốn được ti sữa mẹ. Điều này sẽ giúp bé phát triển một cách tự nhiên và thoải mái hơn;
- Sắp xếp thời gian nghỉ giữa hai cữ bú phù hợp: Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) khuyến cáo mẹ nên cân đối khoảng cách giữa các cữ ăn của trẻ sơ sinh trong khoảng từ 2-4 giờ. Tuy nhiên, thể trạng và tốc độ phát triển của mỗi bé là khác nhau cho nên khoảng thời gian này cũng có thể dao động trong khoảng 3-5 giờ tùy thuộc vào lực bú và đồng hồ sinh học của bé

—-
PHÒNG KHÁM ĐA KHOA BÁC SĨ GIA ĐÌNH DOCTOR HELP
KHÁM CHỮA BỆNH TẠI NHÀ VÀ TẠI PHÒNG KHÁM
CN BMT: 544 Phan Bội Châu, P. Thành Nhất, Tp Buôn Ma Thuột, Đăk Lăk
CN Sài Gòn: 04 Phan Phú Tiên, Phường 10, Quận 5, Tp Hồ Chí Minh
Điện thoại: 0898 355 365 – 0898 355 345
Website: www.helpbmt.com – www.doctorhelp.vn