VIÊM KHỚP CỔ TAY: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHÒNG NGỪA

Viêm khớp cổ tay gây ra tình trạng đau, nhức, mỏi ở vùng cổ tay. Nguyên nhân có thể do tổn thương sụn, xương dưới sụn, màng hoạt dịch khớp cổ tay, hay phần mềm quanh khớp như bao gân, dây chằng… do thoái hóa, bệnh lý tự miễn, nhóm bệnh chuyển hóa, hoặc sau chấn thương.

Viêm khớp cổ tay là gì?

Viêm khớp cổ tay là tình trạng tổn thương các bộ phận cấu thành khớp như mô sụn, đầu xương, dây thần kinh, màng bao hoạt dịch, dây chằng… Từ đó kích thích phản ứng viêm mô mềm xung quanh và dẫn tới triệu chứng đau nhức, ê mỏi, tê cứng, sưng nóng ở cổ tay. Đây là bệnh lý về xương khớp thường gặp ở bất kỳ độ tuổi nào.

Nguyên nhân viêm khớp cổ tay

Một số nguyên nhân hay gặp gây ra bệnh khớp cổ tay bị viêm, bao gồm:

1. Chấn thương

Viêm khớp cổ tay có thể phát triển sau chấn thương, trường hợp này thường gọi là viêm khớp sau chấn thương. Tình trạng viêm có thể xuất hiện nhanh chóng ngay sau chấn thương hoặc có thể xuất hiện sau một thời gian dài.

Tình trạng viêm có thể phát triển sau bất kỳ vết gãy nào đi vào khớp, đặc biệt là trong trường hợp xương không lành hẳn. Chấn thương dây chằng cũng có thể khiến xương không thể di chuyển cùng nhau theo đúng cách. Điều này cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến viêm khớp khi chúng xảy ra hiện tượng cọ xát vào nhau.

2. Thoái hóa khớp cổ tay

Cũng giống như viêm khớp ở các vị trí khác, viêm khớp cổ tay có thể do thoái hóa, là một trong những loại phổ biến nhất. Qua thời gian, sụn khớp bị thoái hóa sẽ mất tính đàn hồi, mỏng dần, khô và nứt nẻ, sau đó dẫn đến các vết loét, mất dần tổ chức sụn, làm trơ các đầu xương dưới sụn.

Loại viêm khớp này thường xuất hiện ở độ tuổi trung niên hoặc ở những người cao tuổi do ảnh hưởng của quá trình lão hóa. Đặc điểm của thoái hóa khớp là gây ra hiện tượng đau nhức, viêm đỏ, khô khớp, đặc biệt là rất khó chuyển động khớp. Khi chuyển động thường xuất hiện âm thanh “lục cục”. Đây được xem như là một quá trình diễn biến tự nhiên của con người.

3. Bệnh tự miễn

Trong một số trường hợp, các tế bào miễn dịch của cơ thể vô tình tấn công lại chính các thành phần của cơ thể, lúc này hiện tượng các khớp bị viêm do bệnh tự miễn sẽ xảy ra, cụ thể: 

• Viêm khớp dạng thấp: là một bệnh viêm khớp mạn tính có tính chất hệ thống. Bệnh được coi là một bệnh tự miễn với sự tham gia của nhiều yếu tố như nhiễm khuẩn hoặc di truyền. Bệnh hay gặp ở đối tượng nữ giới, tuổi trung niên, với đặc điểm là viêm nhiều khớp đối xứng, cứng khớp buổi sáng đặc biệt là nhóm khớp cổ tay và bàn ngón tay hai bên. Bệnh diễn biến mạn tính với các đợt cấp tính, trong đợt cấp tính thường sưng đau nhiều khớp, kèm sốt và có thể có các biểu hiện nội tạng.
• Viêm khớp vảy nến: Bệnh không chỉ có biểu hiện bên ngoài da mà còn tấn công vào khớp, bệnh thường gây viêm khớp ngoại biên không đối xứng, kèm tổn thương cột sống – cùng chậu.
• Lupus ban đỏ hệ thống: là một bệnh thuộc nhóm bệnh tự miễn chưa rõ nguyên nhân, biểu hiện bởi tình trạng viêm tại nhiều tổ chức. Bệnh hay gặp ở những đối tượng nữ giới, trẻ tuổi. Về tổn thương khớp trong bệnh Lupus ban đỏ hệ thống, có thể gặp viêm nhiều khớp cấp, bán cấp hoặc mạn tính. Người bệnh có thể có triệu chứng viêm khớp cổ chân, cổ tay, bàn ngón tay…
• Viêm cột sống dính khớp: là một bệnh khớp viêm mạn tính, không rõ nguyên nhân. Bệnh hay gặp ở đối tượng nam giới, trẻ tuổi, có tính chất gia đình rõ. Triệu chứng hay gặp ở bệnh viêm cột sống dính khớp là đau mạn tính vùng cột sống thắt lưng, khớp cùng chậu, ngoài ra bệnh cũng có thể biểu hiện tại khớp ngoại vi như viêm khớp cổ tay, cổ chân, khớp gối…

4. Rối loạn chuyển hóa

Điển hình trong nhóm bệnh rối loạn chuyển hóa này là bệnh gút. Nguyên nhân gây bệnh là do các rối loạn chuyển hóa protein trong cơ thể, có đặc điểm chính là tăng acid uric máu. Từ đó, gây lắng đọng các tinh thể urat, mô mềm dưới da gây nên các hạt tophi, hay tại thận gây viêm thận, suy thận, sỏi thận…So với các bệnh xương khớp khác, cơn đau do đợt gút cấp có mức độ dữ dội, khớp viêm sưng nóng đỏ cũng như phù nề nghiêm trọng.

5. Nguyên nhân khác

• Hội chứng ống cổ tay: là do dây thần kinh giữa bị chèn ép ở cổ tay hoặc bị viêm dây thần kinh giữa. Hội chứng thường xuất hiện ở những người trên 40, hay những người làm việc văn phòng phải dùng máy tính nhiều. Triệu chứng thường xuất hiện từ từ, lúc đầu các triệu chứng xuất hiện không thường xuyên, về sau thường kéo dài, liên tục gồm các triệu chứng tê bì, đau buốt ở đầu các ngón tay cái, ngón 2 và ngón 3. Tê và nhức phía gan tay…
• Viêm gân gấp chung các ngón, viêm gân duỗi chung các ngón, viêm gân dạng dài duỗi ngắn ngón cái…: gây sưng, đau, hạn chế động tác ở cổ tay.

Triệu chứng khi bị viêm khớp cổ tay

Triệu chứng của bệnh này sẽ dựa vào nguyên nhân và mức độ thương tổn.

1. Đau khớp

Khi bị viêm khớp cổ tay, người bệnh thường thấy xuất hiện các cơn đau khớp âm ỉ. Cơn đau có thể tăng dần, tiến triển dai dẳng hoặc có thể khởi phát đột ngột.

2. Cứng khớp

Những cơn đau dai dẳng khi khớp cổ tay bị viêm nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến cứng khớp. Lúc này, khớp thường có biểu hiện tê cứng, khó cầm nắm.

3. Sưng tấy

Hiện tượng sưng tấy, viêm nóng, đau nhức có thể xảy ra khi tình trạng bệnh tiến triển nặng. Ở vùng da bao quanh khớp thường thấy sưng đỏ và nóng hơn các vị trí xung quanh.

4. Hạn chế cử động

Một trong những điều đáng ngại của bệnh này chính là hạn chế vận động, gây khó khăn trong việc vận động linh hoạt. Nếu không được kiểm tra và chữa trị có thể khiến bệnh tiến triển nhanh. Lâu dài có thể dẫn đến dính khớp, teo cơ, mất chức năng của khớp.

Đối tượng dễ mắc bệnh viêm khớp cổ tay

Phụ nữ mang thai

Phụ nữ khi mang thai hoặc sau sinh có tỷ lệ bị viêm cổ tay khá cao. Lý do phổ biến chính là nội tiết tố nữ progesterone, estrogen, testosterone bị giảm sút trong quá trình mang thai và cho con bú. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe hệ xương khớp.

Vận động viên

Những vận động viên của các bộ môn sử dụng tay khá nhiều như cầu lông, bóng rổ, tennis, bóng bàn… thường có nguy cơ cao khớp cổ tay bị viêm.

Người cao tuổi

Tình trạng này hầu như ảnh hưởng đến tất cả mọi lứa tuổi, đặc biệt là những người lớn tuổi. Phụ nữ thường bị ảnh hưởng nhiều hơn nam giới và thường ở độ tuổi sớm hơn. Nhiều nghiên cứu cho thấy, tổn thương khớp ở khoảng 60% người lớn trên 60 tuổi và 80 – 90% bệnh nhân trên 75 tuổi. Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 3 lần nam giới. Mặc dù có thể bệnh tấn công ở mọi lứa tuổi nhưng thường bắt đầu thấy rõ rệt trong giai đoạn 20 – 40 tuổi.

Các biến chứng thường gặp khi bị viêm khớp cổ tay

Bệnh viêm khớp cổ tay nếu không được xác định đúng nguyên nhân và chữa trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng phức tạp ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như khả năng vận động.

• Phần sụn khớp do bị tổn thương lâu ngày sẽ gây ra hiện tượng bào mòn, hẹp dần các khe khớp. Từ đó sẽ xảy ra hiện tượng teo cơ, dính khớp, biến dạng khớp gây mất khả năng vận động.
• Đối với những bệnh xương khớp có tính chất hệ thống (viêm khớp tự miễn), tổn thương không chỉ xuất hiện ở khớp mà còn xảy ra ở da cũng như một số bộ phận nội tạng. Nếu như không kiểm soát nhanh chóng, một số bệnh lý này có khả năng dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm cũng như đe dọa trực tiếp sức khỏe.

Cách phòng tránh bệnh viêm khớp cổ tay

Nếu người bệnh tiếp tục duy trì các thói quen xấu, bệnh này có thể tiến triển nặng hoặc tái phát nhiều lần. Bên cạnh các biện pháp điều trị, người bệnh nên tuân thủ lối sống khoa học nhằm duy trì hệ xương khỏe mạnh, đồng thời hỗ trợ làm chậm quá trình thoái hóa.

• Hạn chế tập thể thao với các môn tác động trực tiếp đến cổ tay như đánh cầu lông, tennis…
• Khuyến khích tập luyện thể thao với các môn có cường độ vận động nhẹ như bơi lội, đi bộ, yoga để tránh gây kích thích, tổn thương ổ khớp.
• Tạo thói quen nghỉ từ 5 – 10 phút sau mỗi giờ đánh máy, vẽ hoặc may vá…
• Bỏ thói quen uống rượu bia, dùng thuốc lá. Trong bữa ăn hàng ngày cần điều chỉnh hàm lượng đạm phù hợp. Đặc biệt nên chú ý uống đủ nước, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây… giúp ổn định nồng độ axit uric trong máu, duy trì hệ xương khỏe mạnh.
• Hết sức thận trọng khi tham gia giao thông, chơi thể thao, sinh hoạt thường ngày nhằm giảm nguy cơ chấn thương khớp cổ tay.
• Hạn chế mang vác vật nặng, nguyên nhân phổ biến gây tổn thương khớp cổ tay. Khi cần di chuyển đồ đạc, vật có trọng lượng nặng, nên cẩn thận dùng các loại dụng cụ hỗ trợ.

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA BÁC SĨ GIA ĐÌNH DOCTOR HELP
KHÁM CHỮA BỆNH TẠI NHÀ VÀ TẠI PHÒNG KHÁM
CN BMT: 544 Phan Bội Châu, P. Thành Nhất, Tp Buôn Ma Thuột, Đăk Lăk
CN Sài Gòn: 04 Phan Phú Tiên, Phường 10, Quận 5, Tp Hồ Chí Minh
Điện thoại: 0898 355 365 – 0898 355 345
Website: www.helpbmt.com – www.doctorhelp.vn